سنسور یا تکنولوژی عبور توپ از خط دورازه مکانیزم الکترونیکی برای تشخیص عبور کامل توپ از خط دروازه است که جزو قوانین فوتبال نیست؛ اما جهت کمک به داوران و سهولت در انجام امر قضاوت، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در قوانین فوتبال که توسط فیفا تصویب شده است درباره‌ی به ثمر رسیدن گل این چنین آمده است:
هنگامی که تمام توپ از خط دروازه رد شود، به‌شرطی که پیش از آن خطایی صورت نگرفته باشد، این تیم گل به‌ثمر رسانده است.
در ابتدا فیفا به‌شدت با استفاده از تکنولوژی در ورزش فوتبال مخالف بود و آن را موجب ازدست‌رفتن و کم‌شدن هیجان مسابقات می‌دانست؛ اما پس از اتفاقاتی که در ادامه همین مقاله به آن می‌پردازیم در تاریخ ۵ جولای ۲۰۱۵ به‌طور رسمی تایید کرد که قصد استفاده از تکنولوژی را برای تشخیص عبور توپ از دروازه دارد.
پس از آن ۹ سیستم هوشمند توسط کمپانی‌های مختلف به فیفا ارائه شد و فقط ۲ سیستم مورد توجه قرار گرفت که در ادامه به شرح و بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.
۱. «روش Hawk-eye برای تشخیص عبور توپ از خط دروازه»
در این روش برای تشخیص گل، از حدود هفت دوربین حرفه‌ای با سرعت بالا روی هر دروازه استفاده می‌شود یعنی مجموع ۱۴ دوربین.
ویدیوهای این ۷ دوربین که از زاویه‌های مختلف ضبط شده‌اند تصویر حرکت توپ را مثلث‌سازی و ترکیب می‌کنند و آن‌را به‌صورت یک تصویر سه‌بعدی به کامپیوتر می‌فرستند.
در کامپیوتر مزبور تصاویر پردازش می‌شوند و اگر توپ از خط دروازه عبور کرده باشد سیگنال به ساعت‌مچی داور مبنی بر گل‌شدن توپ ارسال می‌شود. قابل ذکر است که تمام اتفاق‌های ذکر شده در یک ثانیه رخ می‌دهد.
مزایای استفاده از این سیستم:
۱. قابلیت ذخیره‌سازی این تصاویر جهت آنالیزهای بعدی
۲. نشان‌دادن این تصاویر به مربیان و تماشاگران در لحظه
۳. عدم نیاز به توپ مخصوص
معایب استفاده از این سیستم:
۱. هزینه بسیار بالا
۲. شرط لازم برای درست‌کارکردن این سنسور جهت تشخیص گل این است که حداقل ۲۵ درصد از توپ باید مشخص باشد و اگر توپ -به‌عنوان مثال زیر بدن بازیکنی پنهان باشد- این سیستم به خوبی کار نمی‌کند.
۲. «روش GoalRef برای تشخیص عبور توپ از خط دروازه»
روش GoalRef براساس القای الکترومغناطیسی کار می‌کند. به‌این‌ترتیب که تعدادی سیم‌پیچ داخل تیرک‌های عمودی و افقی جاسازی می‌شود که این سیم‌پیچ‌ها یک میدان مغناطیسی فرکانس پایین تولید می‌کند. همچنین داخل توپ یعنی بین لایه چرمی بیرونی و لایه بادشدنی درونی یک‌سری قطعات الکترونیکی جاسازی می‌کنند. این قطعات که داخل آن‌ها یک سنسور مغناطیسی هم هست توسط ۱۰ تا ۱۲ نگهدارنده وسط توپ قرار گرفتن.
هنگامی که توپ از خط دروازه عبور کند یا از بالا یا پایین، شدت میدان مغناطیسی تغییر می‌کند. یک سیستم نرم‌افزاری این اعمال رو رصد می‌کند و به‌محض احساس تغییر در شدت میدان مغناطیسی دروازه، سیگنال رادیویی رمزگذاری شده‌ای رو به ساعت‌مچی داور ارسال می‌کند و روی ساعت‌مچی عبارت گل (Goal) نوشته می‌شود.
مزایای استفاده از این سیستم:
۱. ارزان‌بودن نسبت‌به روش‌های دیگر
۲. تشخیص تحت هر شرایطی؛ حتی اگر توپ زیر بدن دروازه‌بان پنهان شده باشد.
معایب استفاده از این سیستم:
۱. تشخیص گل‌شدن توپ فقط توسط داور انجام می‌شود و تماشاگران و مربیان نمی‌توانند آن‌را از طریق تلویزیون متوجه شوند.
۲. داخل توپ‌ها باید قطعات الکترونیکی جاساز بشود.
عدم استفاده از این تکنولوژی موجب سختی‌هایی در امر قضاوت خواهد شد:
۱. در جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی شوت فرانک لمپارد پس از برخورد به دیرک افقی از خط دروازه عبور کرد اما داور صحنه‌ی گل را ندید و دستور به ادامه بازی داد که پس از آن با اعتراض شدید فدراسیون فوتبال انگلیس همراه شد.
۲. در هفته یازدهم لیگ برتر ایران پنالتی امید ابراهیمی نیز پس از برخورد به دیرک افقی دروازه، از خط عبور کرد اما داور دستور به ادامه بازی داد.
کشورهای صاحب فوتبال به‌تازگی پا را فراتر گذاشته و حتی اعلام دستورهای بازی را نیز به مشاهده سیستم ویدیو چک توسط داور منوط کرده‌اند. در هفته‌ی سیزدهم لیگ سری آ ایتالیا و در دربی رم ابتدا داور هند مدافع رم را ندید اما پس از بررسی ویدیو چک اعلام پنالتی برای تیم لاتزیو کرد؛ همچنین در بازی ناپولی و میلان نیز ابتدا داور گل اینسینیه را مردود اعلام کرد و پس از بررسی صحنه، گل را صحیح اعلام کرد.
